maandag 30 april 2012

De Bolletjesman

















Soms, in de verte, lijkt 'ie even op een versleten versie van de stoere James Dean
a rebel without a cause
Maar hij is geen jonge god. Wel een oude RIBW'er die over Arnhems straten zwerft
Ongenaakbaar, levend in zijn wereld
Hoe is het in zijn hoofd? Raast het daar? Of is het juist stil?
Heeft hij een vrouw gehad? Gezin? Ruig geleefd? Wat heeft hem kapot gemaakt?


Lopen, lopen, lopen... van Sonsbeek naar het station, van station naar Rijnstraat, van... Waarheen?
On the road


De bolletjesman
Zo noem ik hem omdat 'ie altijd plastic zakjes tot kleine bolletjes kneep en daarmee zijn schoenen versierde.
Dat doet 'ie sinds enige tijd niet meer.
Waarom? Is 't genoeg geweest?


En roken, roken... altijd een peuk in z'n mond.

Als een alien beweegt hij zich door de massa. Ziet hij ons? Kent hij ons? Wat vindt hij van ons?
Storende elementen in zijn wereld? Een herinnering aan een ver verleden?
Soms hoor ik 'm in zichzelf grommen. Hij kan ook vervaarlijk loeren. Hij is niet bang. Eerder onverschrokken.
Hij stinkt ook.


Ik word blij van 'm. Dat 'ie in onze stad zwerft.
Ik mag 'm wel. Hij is vrij, gaat zijn eigen weg. Of verbeeld ik me dat? Is hij een gevangene van een wirwar aan gedachten die door pilletjes in zijn hoofd worden versuft?
Ik vind 'm onze beste zwerver.

woensdag 25 april 2012

Een frisse Arnhemse schone


Arnhem groenstad. Waar denken wij Arnhemmers dan aan? Veluwe, Sonsbeek, Zijpendaal. Oude Arnhemse schoonheden. Maar waar ooit ons vuil werd gestort, net onder de Rijn, is de laatste dertig jaar een overdonderend fraai natuurgebied ontstaan: Meinerswijk. Zelfs ik, toch geen erkend natuurfreak, word stil van al die nieuwe, wilde - nou ja, wat is wild in Nederland - natuur.

Al in de jaren '80 van de vorige eeuw attendeerde mijn inmiddels overleden vader me er op. Hij was wél een natuurliefhebber. Ik kende dit stukje Arnhem eigenlijk alleen van fietstochtjes tijdens schoolvakanties van de lagere school. Als we uitgevoetbald waren, fietsten we met een groepje jongens uit de straat weleens wat door de stad. Soms de brug over. Dan gingen we kijken bij de steenfabriek, toen nog vol in bedrijf. Vrachtwagens reden af en aan. Spannend. De steenfabriek staat er nog. Een oranje-rood baken in het nieuwe groen. Geen vrachtwagens en nijvere arbeiders meer, nu wordt 'ie omringd door stront van wilde Konikpaarden en Galloway-runderen die vrij in Meinerswijk rondlopen.

De steenfabriek, leeg en verlaten. Soms staat
de kudde Konikpaarden er wat dromerig te staan.
De steenfabriek vanaf de Elden-kant van Meinerswijk.
 Op de achtergrond de KEMA-toren en de koepel.













Het maakt mij niet zoveel uit hoeveel verschillende soorten vogeltjes, planten en diersoorten rondzwerven in Meinerswijk. Ook niet dat er ooit Romeinse legioenen doorheen banjerden. Het zal wel.
Wat voor mij telt is dat ik als stadsjongen er 's winters een ontroerende stilte ervaar en in het voorjaar alles hoor, zie en ruik openbreken. De verse bladeren aan de bomen ruisen, de kudde Konikpaarden slaat op hol omdat de bronstige hengsten elkaar bevechten, felrode en gele bloemen kleuren de veldjes, kikkers kwaken in poeltjes en het vogeltje dat fabelachtig zijn gezang verspreid, kan ik, loerend in de bomen, toch niet ontdekken.
Bij het prachtige moerasgebiedje net achter de steenfabriek, waan ik me in de swamps van Amerika.


De onrustige kudde Konikpaarden in galop.
Een prachtig geluid als ze pal achter je langs denderen.
De schitterende 'swamps' van Meinerswijk.













Maar het liefst zit ik er aan de oevers van onze Rijn. Met vaag op de achtergrond het geroezemoes vanuit de stad in de verte, staar ik in klotsende golfjes. Ruik ik wegwaaiende benzinegeur van een tuffende Rijnaak. Zie ik fladderende vogeltjes. Voel ik de wind.
Ik ga voor deze wilde, nieuwe Arnhemse schoonheid.

Need I say more?

donderdag 19 april 2012

200.000 vierkante meter leegstaande kantoorruimte in Arnhem (3)


Mijn blog van 9 april sloot ik af met de vragen: wat gaat er gebeuren met die leegstaande kantoorpanden? En: wie draait er op voor de verliezen?
Toon Verschuren, Senior Adviseur Economische Zaken van de gemeente Arnhem, vertelt dat een gedeelte van de leegstaande kantoorpanden zal worden herontwikkeld. Bijvoorbeeld de Rijkswaterstaattoren bij Winkelcentrum Presikhaaf. Verschuren: "We werken eraan om daar studentenhuisvesting te realiseren. Maar een groot deel van de kantoorpanden leent zich niet voor een dergelijke oplossing."
Wat gebeurt daarmee?
"Er gaat een saneringsslag plaatsvinden en een grote financiële afwaardering. Er valt niet aan te ontkomen dat een deel gesloopt zal worden."


Enorme strop
Die kapitaalvernietiging gaat de gemeente (lees: wij, burgers) niet betalen, gaat Verschuren verder. "Veel kantoorpanden zijn eigendom van grote beleggingsfondsen. Zij blijven zitten met een enorme strop. Die fondsen hebben de vastgoedmarkt nooit helemaal begrepen. Zij hebben verstand van rente, niet van ontwikkelen."
Tja, denk ik dan - wantrouwend geworden na de bankencrisis, die voorkomen is door er onze belastingcenten in te pompen - op de een of andere manier zullen die beleggingsfondsen dat vast wel op de burgers weten af te wentelen.
Verschuren verwacht dat in de toekomst in Arnhem 75 procent van het huidige aantal vierkante meters nodig is voor de kantoormarkt. "De beroepsbevolking krimpt en door het nieuwe werken zijn er veel minder vierkante meters per werknemer nodig."


Herontwikkelen
Oké, studenten dus in de Rijkswaterstaattoren. Zijn er nog andere oplossingen? Verschuren: "Dat hangt sterk af van initiatieven van de eigenaren van de panden. Als zij met goede plannen komen, zal de gemeente die ondersteunen. Sommige leegstaande kantoorpanden kunnen worden omgebouwd voor de detailhandel of tot een appartementencomplex. Er zijn twee aandachtsgebieden waarop wij als gemeente graag inzetten: zakelijke dienstverlening en zorg. Daarvoor kunnen mogelijk enkele leegstaande kantoorpanden herontwikkeld worden. Vooral verschillende vormen van ouderenzorg wordt de komende decennia interessant. Daarin zit groei. We zijn aan het bestuderen of bijvoorbeeld het oude ING-gebouw aan de Velperweg en een pand aan de Groningensingel daarvoor geschikt gemaakt kunnen worden. In Arnhem zetten we in op creatief en groen. Waarom niet ook 'Arnhem Zorgstad'?"

Zal ooit La Mairesse hier nog worden gebouwd? 
















En Eurocommerce?
Dat heeft vandaag bij de rechter de boodschap gekregen dat de beslaglegging door een schuldeiser op tientallen kantoorpanden van Eurocommerce, niet wordt opgeheven. Slecht nieuws voor Eurocommerce, dus. De grote jongens beginnen elkaar al op te vreten. Of La Mairesse er ooit nog komt? Ik ben benieuwd.



vrijdag 13 april 2012

Arnhemse gastarbeider


Ik zit te bladeren in het fotoboek 'Arnhem in kleur, 1940-1970' dat ik onlangs voor mijn verjaardag van mijn vrouw, Dorien, kreeg. Sentiment. Ooit trok ik voor studie en werk van Arnhem naar Amsterdam. Mooie tijd in de stad waar inspiratie en levenslust altijd door de lucht fladderen. Heel vrolijk werd ik er soms van. En toch en toch... ging ik vaak terug naar Arnhem. Voor het voetbal maar ook om weer effe Arnhem te proeven en te horen. In de trolley zitten, en een oudere Arnhemse tegen de chauffeur horen zeggen 'Daar hé'k toch zo'n hekel aan...'. Geen idee waar 't over ging, maar dat Ernumse accent van ons...


De Looierstraat in 1966. Let op de oude trolley. Het mooiste model ooit.




















In mijn Amsterdamse stamcafeetje vertelde ik graag Arnhemse verhalen. Ze moesten vaak lachen. Op een gegeven moment wisten ze niet eens meer hoe ik echt heette: iedereen noemde me Peter Vites, omdat ik zo vaak ouwenuilde over Arnhem en Vites. Dorien noemde me zelfs vaak lachend 'Arnhemse gastarbeider'. Wat is dat toch: leven in een stad waar je gelukkig bent, en dan toch graag praten over je hometown. Ik zie het nu gebeuren bij Engelsen die in Arnhem in 'hun' café Pegasus zitten: ze kletsen onderling over Engelse zaken. Arnhem lijkt hen niet te raken.

Dorien noemde mij dus al snel Arnhemse gastarbeider omdat je het ook vaak ziet bij gastarbeiders: ze leven en werken in een land ver weg, en hebben heimwee naar hun eigen land. Naar hun eigen gevoel, voor mijn part naar hun eigen ellende. Naar hun thuis.Toen ik haar vertelde dat ik weer naar Arnhem terug wilde verhuizen, ging ze, tot mijn verbazing, zonder protesteren mee. Terwijl ze zich lekker voelde in Amsterdam. Ze had 't verwacht, denk ik.


De Jansplaats in 1954. Nu voetgangersgebied, toen werd het standbeeld van Karel van Gelre
nog omgeven door (prachtige) auto's.


















En nu wonen we al weer heel lang in Arnhem. Deze 'thuisgekomen gastarbeider' gaat helemaal los: ik verzamel dingen over Arnhem. Mijn boekenplankje met Arnhem-boeken groeit en groeit. Ik blader weer effe door in 'Arnhem in kleur', 1940-1970. Met beelden voor mijn tijd en uit mijn pubertijd. Herkenning (zo was Arnhem toen...) en verbazing ( o jaa, die winkel zat daar...). De fotootjes bij dit blog komen uit dat boek. Er zijn er gelukkig nog veel meer...

Ook Arnhem in de jaren '60. Klarendal was in verval. In deze beroemde, beruchte maar ook
schitterende Arnhemse volkswijk kon het in die jaren knap onrustig zijn..
Pas diep in de jaren '70 werd begonnen met de herontwikkeling. Ik kan me dit soort straten nog herinneren.
 Nu lijkt het alsof het de derde wereld is... De kinderen spelen tussen oude autowrakken en rotzooi. 


maandag 9 april 2012

200.000 vierkante meter leegstaande kantoorruimte in Arnhem (2)




Nu nog een kale vlakte en fietsenstalling. Staat hier over enige tijd
La Mairesse?

Een druilerige tweede paasdag. Een prima dag om een vervolg te schrijven op mijn blog van 14 maart, waarin ik schreef over projectontwikkelaar Eurocommerce, die achter het station (aan de Sonsbeekzijde) een nieuw kantoorpand gaat bouwen - La Mairesse. Terwijl in Arnhem 200.000 vierkante meter kantoorruimte leeg staat. Hoe kan dat?
Ik probeerde informatie in te winnen bij Eurocommerce. Ik kreeg één vriendelijk, maar nietszeggend mailtje terug. Op een nieuw mailtje van mij, met de nodige vervolgvragen, werd niet meer gereageerd door mijn contactpersoon. Ondanks herhaalde verzoeken van mij.
Nu afgelopen vrijdag bekend werd dat Eurocommerce sursance van betaling heeft aangevraagd, dus financieel in zeer zwaar weer zit, snap ik het. Mijn contactpersoon zal zijn hoofd even niet bij een paar lastige vragen van een of andere blogger hebben gehad. Ik blijf proberen.


Restant uit de economische hoogtijdagen
Afgelopen vrijdag sprak ik wel Toon Verschuren, Senior Adviseur Economische Zaken van de gemeente Arnhem. Hij houdt zich bezig met de Arnhemse kantorenmarkt. Verschuren vertelt dat het aantal leegstaande vierkante meters in de Arnhemse kantoorpanden na de crisis van 2008 snel is opgelopen. Logisch.
Waarom dan toch nieuwbouw achter het station? Verschuren: "De plannen voor de bouw van kantoorpanden rond het vernieuwde Arnhem Centraal, zijn gemaakt rond 2000. Toen ging het economisch nog goed in Nederland. Enkele kavels achter het station heeft de gemeente verkocht aan de projectontwikkelaars NS Poort en Eurocommerce. Die laatste wil op die plek zo'n 10.000 vierkante meter kantoorwerkplekken bouwen. Voor La Mairesse is al een bouwvergunning afgegeven."


Maar wat nu?
Wat gebeurt er met die kavels als Eurocommerce failliet gaat? Kunnen zij die grond doorverkopen aan een partij die met die locatie iets anders wil gaan doen? Verschuren: "Nee, want er ligt nog altijd het bestemmingsplan van de gemeente. Er moeten kantoorpanden komen. Daar is nog steeds behoefte aan."
Hè? En die 200.000 vierkante meter leegstand dan?
"Ook al zullen de komende tijd in de stad kantoorpanden gesloopt worden of een nieuwe bestemming voor die panden gezocht worden, de locaties rond het vernieuwde Arnhem Centraal blijven in trek voor de bouw van nieuwe kantoorpanden."


Station Arnhem Centraal: toplocatie
Waarom? Omdat onder meer de rijksoverheid graag zijn werknemers ziet werken op locaties dicht bij NS-stations. Verschuren: "Rond veel vernieuwde NS-stations zijn goede voorzieningen aanwezig voor de werknemers en de kantoorpanden zijn vaak nieuw en duurzaam. Dat geeft status. De rijksoverheid heeft twaalf concentratiesteden aangewezen waar nog kantoorontwikkeling plaatsvindt rond NS-stations en waar zij graag haar werknemers ziet werken." Met een zweem van trots: "Het vernieuwde station van Arnhem behoort tot die toplocaties. Dat is goed voor de werkgelegenheid."


Wie betaalt de verliezen?
Er is veel meer te vertellen over de kantoorleegstand in Arnhem. Volgende keer: Toon Verschuren over wie de verliezen van de sloop van nog niet afgeschreven kantoorpanden moeten betalen. En over de oplossing op middellange en lange termijn van de kantoorleegstand. Heb jij vragen? Reageer en ik kom op jouw vraag terug.

Nog een keer het bouwterrein, maar vanaf de Bouriciusstraat.

zondag 1 april 2012

Sentimental journey in Arnhem







Wat een lekker Arnhem history-weekend. Goed voor mijn ouwe, Arnhemse hart.
Zaterdagavond rockte Long Tall Ernie & the Shakers in onze poptempel Luxor. Nou ja, zonder Long Tall Ernie want dit tribute was juist georganiseerd omdat de al lang geleden overleden Long Tall Ernie die dag 65 had moeten worden.
Kiss me baby, Allright, Turn your radio on, Big fat mama... de ouwe hits vlogen langs. De fanatiekste fan van de band - een kale, oude man uit Vlaardingen! - stond de hele avond op de eerste rij te glimmen van geluk.


Daar sta ik dan, 40 jaar nadat ik ze voor het eerst live zag spelen op de Korenmarkt. Rock 'n' roll. Ernumse vetkuiven. Ik 15 jaar en nog geen vriendinnetje. Dus samen met schoolvriend Dick gluren naar de mooie meiden en een beetje rondhangen met een biertje. Leren jekkie en goed kijken hoe de stoere gasten van 20 jaar de meiden versieren. Goed kijken. Voor later. Dat was 40 jaar geleden. Hoe is die tijd eigenlijk zo snel verlopen? Wat is er gebeurd?  

The Shakers waren ruige gasten uit het Spijkerkwartier. Met eigen knokploeg. In de kranten las ik koppen als Vechtpartijen bij optreden Long Tall Ernie en 85 stoelen kapotgeslagen tijdens optreden. Oneindig stoer.
Later kwam ik erachter dat dit allemaal fors was overdreven. Ze hadden als ware marketingkampioenen dat imago zorgvuldig opgebouwd. Ook in de pers. Vakwerk. In het dagelijks leven waren het gewone jongens. Serieuze muzikanten.
En nu stonden Henk Bruijsten, Alfons Haket, Alan Macfarlane en Jan Rietman smilend de act nog eens over te doen. Oude Arnhemse helden. 'Meisjes' van 60 swingden weer net als toen en 'jongens' van 60 hingen weer quasi-stoer rond. Net als vroeger. Net echt. Niets veranderd. Gewoon 40 jaar later. Rillingen over mijn rug.


De dag erna Vitesse. In het moderne Gelredome. Vites knokte 90 minuten lang tegen koploper AZ. 22.000 toeschouwers. Gele kaarten, rooie kaart, ouderwetse strijd op het veld en een mooie 2-2. De jonge supporters op Noord en op Zuid lieten geregeld het aloude, oer-Arnhemse en bijna vergeten strijdlied de Rijn, de Fles, de Hoeren en Vites...! That's Arnhem!! door het stadion rollen. Alsof ze mijn sentimental journey effe wilden voltooien. Tijdens hun gezang zag ik in mijn hoofd weer even de staantribune op Nieuw-Monnikenhuize, ons oude stadionnetje van vroeger. Vak BB en CC. Krakende omroepinstallatie. Op het veld de helden Joop Heezen, Willy Veenstra, Henk Bosveld...
En nu heeft de tijdmachine me ineens achter mijn computer gegooid. Computer? O ja, 2012...